HTX sầu riêng hữu cơ Ia Phìn
Nhìn chung, trong năm 2025 khu vực kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX) tiếp tục phát triển ổn định; số lượng HTX năm sau cao hơn năm trước. Các HTX từng bước củng cố, đổi mới mô hình tổ chức, hoạt động ngày càng phù hợp, khẳng định vai trò, vị trí và không ngừng nâng cao thu nhập cho thành viên; hỗ trợ kinh tế hộ phát triển, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, xây dựng nông thôn mới, triển khai Chương trình OCOP; đồng thời tham gia cung ứng dịch vụ đầu vào phục vụ sản xuất, mở rộng ngành nghề sản xuất kinh doanh. Một số HTX nông nghiệp đã hoạt động theo mô hình HTX kiểu mới, sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm khép kín, hình thành sự liên kết chặt chẽ giữa HTX với thành viên, hộ gia đình, từ sản phẩm đầu vào ổn định đến chế biến và liên kết với doanh nghiệp để xuất khẩu.
Tuy nhiên, tỷ lệ HTX trung bình, yếu, hoạt động không hiệu quả vẫn chiếm tỷ lệ lớn. Nhiều HTX có quy mô nhỏ, vốn ít, cơ sở vật chất hạn chế; trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ quản lý HTX chưa đáp ứng yêu cầu. Hoạt động dịch vụ còn đơn điệu, thiếu các dịch vụ chế biến, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm có sức cạnh tranh trên thị trường. Một số HTX chậm đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, còn lúng túng trong định hướng sản xuất kinh doanh.
Kế hoạch đề ra mục tiêu tổng quát: tiếp tục củng cố, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức KTTT, nòng cốt là các HTX; vận động các HTX kết nạp thêm thành viên mới, thu hút tổ chức, doanh nghiệp tham gia hoặc liên kết với HTX; huy động nguồn vốn góp để tăng cường nguồn lực phát triển sản xuất kinh doanh. Phát triển các mô hình KTTT, HTX bền vững, gắn với tiềm năng, thế mạnh và sản phẩm chủ lực của địa phương. Tập trung phát triển, nâng cao chất lượng các HTX trọng điểm, HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm, trở thành mô hình kiểu mẫu để nhân rộng. Nâng cao vai trò, nội lực của tổ chức KTTT, HTX; mở rộng liên kết, hợp tác khai thác hiệu quả nguồn lực. Khuyến khích thành lập HTX kiểu mới phù hợp với phát triển du lịch, vùng nguyên liệu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Thúc đẩy các HTX liên kết hình thành chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa, góp phần tích cực phát triển kinh tế - xã hội.
Phấn đấu đến cuối năm 2026, toàn tỉnh có khoảng 800 HTX với 300.875 thành viên; trong đó, có 735 HTX đang hoạt động, 50 HTX thành lập mới; 05 liên hiệp HTX; 1.100 tổ hợp tác. Doanh thu bình quân một HTX đạt 3,4 tỷ đồng/năm; thu nhập bình quân lao động thường xuyên trong HTX đạt 51 triệu đồng/năm. Dự kiến giải thể khoảng 30 HTX. Tỷ lệ cán bộ quản lý HTX tốt nghiệp cao đẳng, đại học đạt ít nhất 37% trên tổng số cán bộ quản lý HTX. Phấn đấu đến cuối năm 2026, tỷ lệ HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt 15% trở lên; khoảng 35% HTX nông nghiệp liên kết với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị. Đồng thời, đẩy mạnh giải thể các HTX ngừng hoạt động hoặc chờ giải thể, kể cả các HTX chưa chuyển đổi.
Để đạt được mục tiêu trên, UBND tỉnh đề ra các nhóm giải pháp: nâng cao nhận thức về KTTT, HTX; tiếp tục hoàn thiện khung pháp luật và chính sách hỗ trợ phát triển KTTT; nâng cao năng lực cơ quan quản lý nhà nước về KTTT và các tổ chức chính trị - xã hội có liên quan; đẩy mạnh đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức KTTT; tư vấn, hỗ trợ ứng dụng khoa học - kỹ thuật tiên tiến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho khu vực KTTT; hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường cho sản phẩm nông nghiệp, hàng thủ công mỹ nghệ, sản phẩm truyền thống của các HTX, liên hiệp HTX và tổ hợp tác. Thúc đẩy liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp giữa HTX nông nghiệp với doanh nghiệp. Phát huy vai trò của Liên minh HTX tỉnh, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, hội, hiệp hội trong phát triển KTTT. Huy động sự tham gia của toàn xã hội nhằm thúc đẩy phát triển KTTT, HTX.