Tổng hợp tin tức ngày 29/9/2025

Gia Lai khẩn trương tìm kiếm tàu cá bị mất liên lạc trên biển

Gia Lai yêu cầu các lực lượng chức năng khẩn trương phối hợp triển khai công tác tìm kiếm, cứu nạn tàu cá BĐ 97258 TS.

Trước thông tin tàu cá BĐ 97258 TS hành nghề câu cá ngừ đại dương bị mất liên lạc khi đang hoạt động trên vùng biển phía đông nam tỉnh, ngày 29/9, Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai có văn bản hỏa tốc yêu cầu các lực lượng chức năng khẩn trương phối hợp triển khai công tác tìm kiếm, cứu nạn, bảo đảm an toàn tính mạng cho ngư dân.

Theo đó, tàu cá BĐ 97258 TS do ông Huỳnh Văn Sơn (44 tuổi, trú tại tổ dân phố Kim Giao Thiện, phường Hoài Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai) làm chủ tàu kiêm thuyền trưởng, đã mất tín hiệu liên lạc từ lúc 20 giờ 13 phút ngày 27/9/2025. Tại thời điểm mất tín hiệu, tàu đang hoạt động tại tọa độ 13°04’24’’N - 111°41’50’’E, cách Đông Nam phường Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai khoảng 147 hải lý. Trên tàu có tổng cộng 8 người.

Sau nhiều nỗ lực không liên lạc được với tàu, đến 20 giờ 45 phút ngày 28/9/2025, gia đình ông Huỳnh Văn Sơn đã báo cáo sự việc cho Đồn Biên phòng Tam Quan Nam. Đến nay, vẫn chưa xác định được vị trí và tình trạng của tàu cá BĐ 97258 TS. Thực hiện Công điện số 176/CĐ-TTg ngày 29/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc khẩn trương khắc phục hậu quả cơn bão số 10 và mưa lũ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai đã ban hành văn bản yêu cầu các đơn vị liên quan nhanh chóng triển khai các biện pháp tìm kiếm, cứu nạn.

Cụ thể, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh (cơ quan thường trực của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh) được giao chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Môi trường, Ủy ban nhân dân phường Hoài Nhơn Đông và gia đình chủ tàu để thông báo, kêu gọi sự hỗ trợ từ các tàu cá đang hoạt động gần khu vực tàu mất tích. Danh sách các tàu được đề nghị hỗ trợ tìm kiếm gồm: BĐ 96433 TS, BĐ 95414 TS, BĐ 96337 TS, BĐ 97397 TS và các tàu khác trong tổ đội sản xuất đang hoạt động tại khu vực. Các đơn vị, địa phương có liên quan cũng được yêu cầu thường xuyên báo cáo kết quả tìm kiếm về Ủy ban nhân dân tỉnh, chậm nhất trước 14 giờ 30 phút hằng ngày, cho đến khi có thông tin chính xác về tàu cá mất tích.

Theo PHÚC THẮNG - nhandan.vn

Chủ tịch tỉnh Gia Lai nêu đề xuất về cửa khẩu Lệ Thanh

Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn phát biểu tại hội nghị..

Để cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh thành một "cực" phát triển kinh tế mạnh của tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, địa phương sẽ đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển nhanh, bền vững, lành mạnh, tránh vi phạm pháp luật.

Ngày 27/9, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn cùng các lãnh đạo sở ngành gặp mặt, đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh và các doanh nghiệp có hoạt động xuất - nhập khẩu tại Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh tại Hội trường 2-9 (phường Pleiku, Gia Lai).

Hiện Khu kinh tế cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh đang thu hút được 37 dự án đầu tư với tổng vốn đầu tư đăng ký 643 tỷ đồng, vốn đầu tư thực hiện ước đạt 319 tỷ đồng. Tổng số tiền thu nộp ngân sách nhà nước và thu khác tại đây tính đến ngày 31/8 đạt 8,6 tỷ đồng (tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước). Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh nằm trên Quốc lộ 19, kết nối trực tiếp với cảng Quy Nhơn (235 km) và các tỉnh Tây Nguyên, rất thuận lợi cho quá trình vận chuyển hàng hóa. Khu kinh tế tiếp giáp với tỉnh Ratanakiri (Campuchia), nằm trong tam giác phát triển Việt Nam - Lào - Campuchia, có tiềm năng trở thành trung tâm thương mại xuyên biên giới. Đây cũng là địa bàn có ngành nông nghiệp phát triển với diện tích sản xuất nông nghiệp lớn, có thế mạnh về cà phê, cao su, điều… Tuy nhiên, sự phát triển tại khu vực cửa khẩu này còn hạn chế so với tiềm năng.

Sau khi lắng nghe ý kiến của các doanh nghiệp và sở ngành, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, phát triển kinh tế để ổn định chính trị, bởi chỉ khi kinh tế mạnh sẽ có quốc phòng mạnh, lòng dân mạnh. Dân giàu sẽ ổn định nội bộ, từ đây đảm bảo an ninh quốc phòng. “Tất cả cùng chăm lo cửa khẩu, chăm lo đồng bào vùng biên. Phải đảm bảo, hỗ trợ người dân vùng biên từ các hoạt động khác nhau. Từ đây người dân vùng biên cả Việt Nam và Campuchia thấy được tình cảm, yên tâm phát triển kinh tế”, ông Tuấn chia sẻ.

Theo vị lãnh đạo tỉnh Gia Lai này, khi nhập Gia Lai và Bình Định, địa phương luôn chú trọng, coi khu vực Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh là một "cực" phát triển kinh tế chính. Bởi vậy, ông chỉ đạo các đơn vị liên quan hỗ trợ, giúp doanh nghiệp để sớm hoàn tất thủ tục hành chính; tập trung giải quyết tốt nhất các vấn đề, cũng như vướng mắc cho doanh nghiệp. Tỉnh luôn đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển nhanh, bền vững, lành mạnh, tránh vi phạm pháp luật. "Tỉnh không ngừng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, hướng tới mục tiêu trở thành điểm đến lý tưởng của các nhà đầu tư trong và ngoài nước không chỉ bằng việc ban hành các cơ chế ưu đãi hấp dẫn, mà còn thông qua việc xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại", ông Tuấn nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, để tạo ra sự đột phá từ làn sóng phát triển kinh tế, cần chú trọng phát triển hoạt động xuất nhập khẩu thông qua hệ thống logistics đồng bộ trên cả ba tuyến đường (biển, bộ và hàng không). Chính quyền tỉnh khẳng định, luôn đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để thúc đẩy hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh, với phương châm cùng nhau lắng nghe - cùng nhau bàn bạc - cùng nhau thực hiện - cùng nhau chia sẻ kết quả - cùng nhau tháo gỡ khó khăn. Cũng tại hội nghị, ông Tuấn đề nghị Ban Quản lý khu kinh tế, các sở, ngành và chính quyền địa phương ưu tiên đầu tư bãi kiểm hóa, kho ngoại quan, kho lạnh, hệ thống kiểm tra chuyên ngành; gắn kết hạ tầng cửa khẩu với các tuyến giao thông lớn, đặc biệt là tuyến cao tốc Pleiku - Quy Nhơn. Đặc biệt, nghiên cứu nhanh chóng triển khai cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh phù hợp với tình hình thực tế tạiCcửa khẩu quốc tế Lệ Thanh. Cùng với đó, phối hợp chặt chẽ với tỉnh Ratanakiri mở rộng hợp tác trong khuôn khổ tiểu vùng Mekong, gắn thương mại biên giới với hợp tác năng lượng, du lịch, dịch vụ. Để làm được điều này, các đơn vị liên quan cần rà soát, xây dựng kế hoạch chi tiết để tổ chức triển khai cụ thể theo nguyên tắc "6 rõ" (rõ người ' rõ việc - rõ thời hạn - rõ trách nhiệm - rõ kết quả - rõ thẩm quyền).

Ông Tuấn cũng cho rằng, Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh không chỉ là “cửa ngõ thương mại” của tỉnh Gia Lai với tỉnh Natanakiri, mà còn có thể trở thành trung tâm kết nối khu vực tam giác phát triển Việt Nam - Lào - Campuchia. Với quyết tâm của chính quyền và sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp, ông tin tưởng rằng hoạt động xuất nhập khẩu tại cửa ngày càng phát triển mạnh mẽ, góp phần đưa kim ngạch thương mại Việt Nam - Campuchia tiến tới mốc 20 tỷ USD vào năm 2030, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững cho tỉnh Gia Lai. Ông Nguyễn Tự Công Hoàng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai - cho biết, địa phương đã kiến nghị Chính phủ bổ sung Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh vào danh sách các nhóm khu kinh tế ưu tiên đầu tư hạ tầng khung; hỗ trợ kinh phí từ chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, nguồn xã hội hóa và các nguồn kinh phí hợp pháp khác để xây dựng hoàn thiện hạ tầng Khu trung tâm - Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh theo tinh thần Nghị quyết 23 ngày 02/3/2022 của Chính phủ. Cùng với đó, tỉnh cũng kiến nghị Bộ Tài chính có cơ chế thu hút nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài cho các dự án xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng cho khu vực biên giới.

Theo Tiền Lê - tienphong.vn

Gia Lai thu hút 144 dự án đầu tư với dòng vốn hơn 78.000 tỷ đồng

Hội nghị Xúc tiến đầu tư tỉnh Gia Lai năm 2025.

Ngày 29/9, ông Nguyễn Văn Châu - Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Gia Lai đã có báo cáo gửi ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh về tình hình thực hiện xúc tiến và hỗ trợ đầu tư.

Cụ thể, trong tháng 9/2025, toàn tỉnh Gia Lai thu hút mới 7 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký đầu tư 3.597,662 tỷ đồng (có 1/7 dự án FDI với tổng vốn đầu tư tương đương 87,17 triệu USD). Trong đó, có 3 dự án nằm trong khu kinh tế, khu công nghiệp và 4 dự án nằm ngoài khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp.

Ngoài ra, trong tháng đã thực hiện điều chỉnh chủ trương đầu tư 5 dự án với số vốn điều chỉnh tăng 1.709,58 tỷ đồng. Theo Sở Tài chính tỉnh Gia Lai, trong 9 tháng năm 2025, lũy kế từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh thu hút 144 dự án đầu tư (chỉ tiêu UBND tỉnh giao là 165 dự án) với tổng vốn đăng ký đầu tư là 78.003,1 tỷ đồng, trong đó có 130 dự án đầu tư trong nước có tổng vốn đăng ký 42.515,4 tỷ đồng và 14 dự án FDI với tổng vốn đầu tư 35.487,7 tỷ đồng (tương đương 1.410,8 triệu USD). Dự án phân theo lĩnh vực gồm: 66 dự án thuộc lĩnh vực Công nghiệp; 20 dự án thuộc lĩnh vực xây dựng - hạ tầng; 17 dự án thuộc lĩnh vực thương mại dịch vụ - du lịch; 40 dự án thuộc lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản; 1 dự án bất động sản, kinh tế đô thị.

Lũy kế từ đầu năm đến nay đã thực hiện điều chỉnh 142 dự án với vốn đầu tư tăng thêm 6.552,79 tỷ đồng, thu hồi và chấm dứt hoạt động 5 dự án. Hiện nay, có 16 dự án đầu tư mới với tổng vốn đăng ký đầu tư là 1.002,27 tỷ đồng đã trình Báo cáo thẩm định chủ trương dự án, chờ UBND tỉnh phê duyệt. Căn cứ chỉ tiêu thu hút đầu tư do UBND tỉnh giao trong năm 2025, đến nay đã có 90 xã, phường đạt chỉ tiêu; 46 xã, phường, chưa đạt; KCN - KKT thu hút 34 dự án, vượt chỉ tiêu đã giao (30 dự án). Từ 1/7/2025 đến nay, trong 3 tháng kể từ ngày sáp nhập, toàn tỉnh thu hút 26 dự án với tổng vốn đăng ký là 22.146,58 tỷ đồng. Theo đó, địa bàn Gia Lai Đông thu hút 19 dự án với tổng vốn đăng ký là 20.021,38 tỷ đồng, địa bàn Gia Lai Tây thu hút 07 dự án với tổng vốn đăng ký là 2.125,2 tỷ đồng. Dự án phân theo lĩnh vực gồm: 17 dự án thuộc lĩnh vực Công nghiệp; 4 dự án thuộc lĩnh vực xây dựng - hạ tầng; 3 dự án thuộc lĩnh vực thương mại dịch vụ - du lịch; 2 dự án thuộc lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản; 0 dự án bất động sản, kinh tế đô thị.

Cũng trong 3 tháng này, toàn tỉnh điều chỉnh 58 dự án với tổng vốn đăng ký là 4.373,59 tỷ đồng. Về tình hình tiếp nhận, xử lý hồ sơ, Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Gia Lai cho biết, trong tháng 9/2025, đã tiếp nhận tổng cộng 113 hồ sơ về lĩnh vực đầu tư để xử lý. Trong đó có 76 hồ sơ về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp mới Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư; 37 hồ sơ làm thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và các thủ tục khác. Từ ngày 1/9 đến ngày 25/9, đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho 215 Doanh nghiệp thành lập mới với tổng vốn đăng ký 2.473,7 tỷ; Tạm ngừng kinh doanh 40 doanh nghiệp; Giải thể 40 doanh nghiệp; Hoạt động trở lại 34 doanh nghiệp.

Luỹ kế từ 1/1 đến ngày 25/9, cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho 2.376 doanh nghiệp thành lập mới với tổng vốn đăng ký 17.649 tỷ đồng.Đặc biệt, Sở Tài chính tỉnh Gia Lai đã trình UBND tỉnh 8 Báo cáo về kết quả thẩm định chủ trương đầu tư dự án cần được UBND tỉnh chỉ đạo.

Theo Đức Hồ - congly.vn

Hợp nhất để bứt phá: VNPT Gia Lai đồng bộ nguồn lực, tăng sức mạnh

Các đơn vị VNPT hoạt động trên địa bàn tỉnh Gia Lai họp bàn phương án sắp xếp, sáp nhập.

Từ 1-10, bốn đơn vị VNPT đang hoạt động tại Gia Lai sẽ chính thức hợp nhất, hình thành một đơn vị thống nhất mang tên VNPT Gia Lai.

Hợp nhất không chỉ dừng ở tái cấu trúc, mà là bước chuyển mang tính chiến lược: tập trung nguồn lực, đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, nhân lực và thiết bị, xây dựng VNPT Gia Lai thống nhất, vững mạnh và linh hoạt hơn.

Cùng tỉnh Gia Lai kiến tạo hạ tầng số hiện đại

Ông Trần Quốc Việt, Quyền Giám đốc VNPT Gia Lai (Tổ trưởng Tổ công tác triển khai sắp xếp lại VNPT trên địa bàn tỉnh Gia Lai), cho biết: VNPT Bình Định và Trung tâm Kinh doanh VNPT Bình Định (khu vực Gia Lai Đông) sẽ sáp nhập với VNPT Gia Lai và Trung tâm Kinh doanh VNPT Gia Lai (khu vực Gia Lai Tây). Trụ sở chính đặt tại số 33 Nguyễn Trãi, phường Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai. Với quy mô lớn hơn, VNPT Gia Lai sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh, phục vụ tốt hơn cho nhu cầu viễn thông, công nghệ thông tin của người dân, DN và chính quyền.

Trong bối cảnh Gia Lai là tỉnh có diện tích lớn thứ hai cả nước, địa hình phức tạp, đường biên giới dài, thì việc đầu tư hạ tầng số hiện đại, ổn định và có chiều sâu là yếu tố then chốt để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng-an ninh và chuyển đổi số toàn diện. Thời gian qua, VNPT đã khẳng định vai trò đối tác chiến lược, đồng hành cùng tỉnh trong nhiều chương trình trọng điểm: Từ triển khai cổng dịch vụ công trực tuyến, hệ thống một cửa điện tử, đến các nền tảng số như VNPT iGate, VNPT Invoice, SmartCA, VNPT SME, góp phần nâng cao hiệu quả điều hành, phục vụ người dân tốt hơn và thúc đẩy minh bạch trong quản lý. Về hạ tầng, mạng cáp quang của VNPT hiện đã phủ 100% xã, phường trên địa bàn, cùng hơn 1.800 trạm phát sóng 3G/4G/5G, đảm bảo kết nối ổn định kể cả ở những vùng sâu, vùng xa. Bên cạnh đó, VNPT còn tiên phong ứng dụng công nghệ mới XGSPON kết hợp Wifi 6/7, giúp tăng tốc độ truy cập Internet gấp 3 lần so với trước, đáp ứng tối đa nhu cầu băng thông cho cả doanh nghiệp và hộ gia đình.

Đặc biệt, việc tuyến cáp quang biển quốc tế SJC2 (dài 10.500 Km, dung lượng 144 Tbps) do VNPT đầu tư, được kết nối trực tiếp đến Gia Lai qua điểm cập bờ tại phường Quy Nhơn Nam, đã tạo lợi thế vượt trội cho tỉnh trong việc thu hút đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI), trung tâm dữ liệu, phát triển phần mềm... Đây được xem là hạ tầng chiến lược giúp định vị Gia Lai trở thành trung tâm công nghệ mới nổi của khu vực miền Trung. Không chỉ tiên phong trong phát triển hạ tầng số, VNPT còn đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn hợp nhất hai tỉnh Bình Định cũ và Gia Lai cũ thành tỉnh Gia Lai mới. Ngay trước thời điểm hợp nhất, UBND hai tỉnh đã phối hợp cùng VNPT Bình Định-Gia Lai nhanh chóng triển khai hệ thống công nghệ thông tin phục vụ mô hình chính quyền địa phương hai cấp. VNPT iGate, nền tảng giải quyết thủ tục hành chính điện tử được nâng cấp và tích hợp dữ liệu từ cả hai tỉnh, đảm bảo chính quyền mới đi vào vận hành thông suốt và hiệu quả từ ngày 1-7. Thành công trong việc đưa VNPT iGate vào vận hành không chỉ là một bước tiến công nghệ, còn là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ, trách nhiệm cao và quyết tâm chuyển đổi số thực chất giữa chính quyền và DN.

Tiếp tục đồng hành cùng tỉnh trong hành trình chuyển đổi số

Trong giai đoạn tới, VNPT Gia Lai cam kết tiếp tục đồng hành cùng tỉnh triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tập trung vào các trụ cột chuyển đổi số trong các lĩnh vực trọng yếu, như hành chính, giáo dục, y tế, an ninh-quốc phòng, đảm bảo hệ thống công nghệ thông tin của địa phương được kết nối đồng bộ với các nền tảng Trung ương. Đồng thời, VNPT Gia Lai xác định rõ sứ mệnh tiên phong trong phát triển hạ tầng viễn thông đồng bộ; mở rộng mạng 5G và ứng dụng các công nghệ mới như Big Data, trí tuệ nhân tạo (AI); xây dựng đô thị thông minh nhằm nâng cao chất lượng sống cho người dân; đào tạo nguồn nhân lực số chất lượng cao; hỗ trợ DN địa phương ứng dụng chuyển đổi số hiệu quả; đảm bảo an toàn, an ninh mạng và đầu tư phát triển các công nghệ mới. Ông Huỳnh Hồ Hoài Nam, Phó Giám đốc Sở KH&CN, nhận định: “Sự hợp nhất lần này không chỉ thể hiện khả năng thích ứng và đổi mới của VNPT Gia Lai, mà còn tạo tiền đề để VNPT tiếp tục đồng hành cùng tỉnh trong tiến trình chuyển đổi số toàn diện, đồng bộ. Qua đó, mở ra không gian phát triển mới và tạo bước tăng trưởng đột phá cho tỉnh dựa trên tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo”.

Theo TRỌNG LỢI - baogialai.com.vn

Khơi dậy sức sống văn hóa Ba Na giữa đại ngàn Tây Nguyên

Già làng Đinh Văn Hmưnh kể câu chuyện Lễ hội đâm trâu của người Ba Na cho du khách nghe..

Làng Mơ Hra-Đáp (xã Tơ Tung, tỉnh Gia Lai) không chỉ là nơi cư trú của đồng bào Ba Na mà còn là “bảo tàng sống” lưu giữ nguyên vẹn giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của dân tộc. Nơi đây từng bước trở thành điểm sáng trong phát triển du lịch cộng đồng góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân địa phương.

Khơi dậy sức sống từ không gian cồng chiêng

Giữa đại ngàn Trường Sơn lộng gió và mưa rừng rả rích, làng Mơ Hra-Đáp hiện lên như một bức tranh văn hóa sống động của người Ba Na. Với hơn 96% dân số là người Ba Na, làng hiện có 226 hộ, 874 khẩu.

Người dân nơi đây sinh sống chủ yếu bằng nghề nương rẫy, trồng mía, sắn, ngô và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Tuy nhiên, điều làm nên nét đặc trưng độc đáo và sức sống bền bỉ của làng chính là không gian văn hóa cồng chiêng - di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã được UNESCO công nhận từ năm 2005. Già làng, Nghệ nhân ưu tú Đinh Văn Hmưnh, người được ví như “bảo tàng sống” của cồng chiêng Ba Na chia sẻ: “Không gian cồng chiêng không chỉ là âm nhạc, mà là linh hồn, là sự sống, là lời kể của tổ tiên truyền lại cho con cháu. Nhờ sự quan tâm của Nhà nước, làng chúng tôi hiện có 5 đội cồng chiêng, trong đó có cả đội phụ nữ và đội cồng chiêng nhí. Các em nhỏ được dạy cách chơi chiêng từ khi còn nhỏ, vì chúng tôi tin, nếu không truyền lại thì văn hóa sẽ lụi tàn”.

Không chỉ biểu diễn trong các nghi lễ truyền thống mà đội cồng chiêng của làng còn là “đại sứ văn hóa” khi thường xuyên đại diện cho địa phương tham gia nhiều sự kiện văn hóa lớn, mang lại niềm tự hào cho cộng đồng. Đây là minh chứng sống động cho thấy, khi văn hóa được gìn giữ và phát huy đúng cách, nó không chỉ nuôi dưỡng tinh thần mà còn mở ra những cơ hội phát triển mới. Nhận thấy tiềm năng to lớn từ giá trị văn hóa truyền thống, năm 2024, tỉnh Gia Lai đã quyết định chọn làng Mơ Hra-Đáp làm điểm phát triển mô hình du lịch cộng đồng. Tổng nguồn vốn đầu tư lên đến 14,5 tỷ đồng, trong đó 11 tỷ đồng được dành để nâng cấp cơ sở hạ tầng như đường giao thông, nhà rông truyền thống, khu văn hóa trung tâm, bãi đậu xe và phục dựng các lễ hội truyền thống. Bên cạnh đó, 3,5 tỷ đồng được tập trung cho các hoạt động đào tạo, tập huấn du lịch và bảo tồn nghề truyền thống.

Ông Đinh A Lếch, Trưởng Ban quản lý Khu du lịch cộng đồng làng Mơ Hra-Đáp cho biết: “Sở dĩ làng Mơ Hra-Đáp được chọn là vì nơi đây còn lưu giữ nguyên vẹn bản sắc văn hóa Ba Na, từ cồng chiêng, nhà rông, nghề dệt, đan lát, rượu ghè, đến các hình thức sinh hoạt cộng đồng. Đây là nền tảng để phát triển du lịch không phá vỡ cấu trúc văn hóa bản địa”. Thực tế, trong gần hai năm qua, làng đã tạm dừng đón khách để đầu tư, nâng cấp hạ tầng, tập huấn kỹ năng cho người dân. Các tổ dịch vụ như tổ ẩm thực, tổ đón tiếp, tổ đan lát, đội văn nghệ… đã được hình thành, hoạt động theo mô hình tổ nhóm tự quản, giúp người dân vừa tham gia phát triển du lịch, vừa bảo tồn nghề truyền thống. Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Kim Chung cho biết: “Chúng tôi đã tổ chức đoàn Famtrip khảo sát thực tế tại làng Mơ Hra-Đáp, đồng thời phối hợp với các công ty lữ hành xây dựng tour, tuyến. Sau chuyến đi, nhiều doanh nghiệp đánh giá cao tiềm năng du lịch tại đây, đặc biệt là giá trị văn hóa cồng chiêng và ẩm thực dân tộc”.

Gìn giữ bản sắc - Chìa khóa cho phát triển bền vững

Không chỉ có cồng chiêng, Mơ Hra-Đáp còn hấp dẫn du khách bởi văn hóa ẩm thực đặc sắc, với những món ăn được chế biến từ nguyên liệu bản địa như gà giã muối é, cá suối nướng, cơm lam, tép đùm lá chuối… Tất cả đều được người dân chế biến thủ công, giữ nguyên hương vị truyền thống. Đây là yếu tố quan trọng góp phần tạo nên sức hút riêng cho du lịch cộng đồng tại đây. Đặc biệt, làng vẫn duy trì nhiều nghề truyền thống như đan lát, dệt thổ cẩm, làm dụng cụ săn bắn… Đây không chỉ là sinh kế mà còn là “di sản sống” của người Ba Na. Việc bảo tồn các nghề này không chỉ giữ gìn bản sắc dân tộc mà còn tạo ra sản phẩm phục vụ du lịch, tăng thu nhập cho người dân. Tiến sĩ Triệu Thanh Quang, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam nhấn mạnh: “Để du lịch cộng đồng phát triển bền vững, người dân cần được kết nối với doanh nghiệp lữ hành và thị trường tiêu thụ. Quan trọng hơn, họ phải hiểu rằng, văn hóa của mình là tài sản quý giá, là lợi thế cạnh tranh. Khi người dân thấy được giá trị thực sự của văn hóa, họ sẽ chủ động gìn giữ và phát huy nó”.

Theo các chuyên gia, để mô hình du lịch cộng đồng tại Mơ Hra-Đáp thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên: chính quyền, người dân, doanh nghiệp và các tổ chức nghiên cứu. Trong đó, vai trò của cộng đồng là yếu tố then chốt, bởi chỉ có người dân mới là chủ thể thực sự của văn hóa, là “diễn viên” chính trong “sân khấu du lịch”. Mô hình du lịch cộng đồng tại làng Mơ Hra-Đáp không chỉ là câu chuyện của một địa phương mà còn là hướng đi phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển du lịch bền vững, gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc thiểu số. Với những tiềm năng sẵn có, cùng sự đầu tư bài bản, sự tham gia tích cực của người dân và sự đồng hành của các cấp, ngành, làng Mơ Hra-Đáp đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ du lịch cộng đồng Việt Nam. Đây không chỉ là cơ hội để người Ba Na nâng cao thu nhập, cải thiện chất lượng sống mà còn là cách để họ tự hào, tiếp nối và lan tỏa những giá trị truyền thống quý báu của dân tộc giữa dòng chảy hiện đại hóa.

Theo PHÚC THẮNG - nhandan.vn